Budowa ciała a ruch, część 3
Długość ciała – prawidłowo mierzona od mostka z przodu do końca miednicy ( klatka piersiowa, lędźwie i zad)
Klatka piersiowa – od mostka do końca żeber. Linia górna nad klatka piersiową jest tzw. prawdziwym grzbietem, czyli grzbiet jest między kłębem psa a lędźwiami. Niektórzy nazywają grzbietem miejsce pomiędzy kłębem a zadem,
podczas gdy lepiej używać sformułowania – linia górna dla określenia odcinka pomiędzy kłębem a nasadą ogona.
Dobra głębokość klatki piersiowej – jest ważna dla większości ras, daje większą powierzchnie dla płuc i wytrzymałość. Zbyt płytka klata piersiowa jest generalnie uważana za niepożądaną, jak i nadmierne podkasanie ( tzw.” przewężenie śledzia”)
Ożebrowanie – większość ras wymaga żeber elastycznych i owalnych umożliwiających swobodne oddychanie, ale niektóre rasy posiadają okrągłe beczkowate żeber – np. buldogi angielskie lub wąskie i głębokie – np. chart borzoj.
Część piersiowa– ogólnie odnosi się do przedniej części klatki żebrowej, musi być oceniona od przodu, aby zobaczyć ożebrowanie i z boku, aby ocenić głębokość ( zazwyczaj do łokci). Jeśli pierś jest zbyt płytka (widziana z boku) lub zbyt wąska ( widziana od
frontu) skutkuje to niewystarczającym wsparciem dla łokci, a w efekcie powoduje tzw. „luźne łokcie”. Podobny efekt daje zbyt strome kątowanie łopatki – w postaci niewystarczającego wsparcia dla łokci w czasie ruchu. Część piersiowa wraz z dojrzewaniem zwierzęcia rozrasta się i poszerza, dając lepsze oparcie łokciom. Zbyt duży rozrost powoduje zaburzenie proporcji pomiędzy wysokością w kłębie a głębokością klatki piersiowej, co z kolei prowadzi do ograniczenia zasięgu wykroku i wydajności ruchu. Często spotyka się u suk po jednym, dwóch miotach. Wąskie w piersi psy, ale za to głębokie, mogą być z kolei narażone na ryzyko skrętu jelit, gdy są starsze. Pozycja frontu ( wybrane rasy)
1. Prawidłowa
– łapy opadają pionowo do poziomu gruntu. Łokcie przylegają do boków, w
ruchu nie są odstawiane.
2. Beczkowata
– zbyt szeroka, szeroka praca frontu w ruchu, łokcie odstawiane, stopy do środka,
efekt wiosłowania, luźne łokcie i /lub „poza łokciami”
3. Wąski
– stoi zbyt wąsko, łokcie do środka, stopy na zewnątrz („ wschód, zachód”), luźny w łokciach. Psy o płytkich klatkach często dają taki
sam efekt.
Grzbiet jest mostem łączącym przód psa z tyłem. Idealny grzbiet jest w ruchu związany (stabilny). Ruch tyłu może upośledzać ruch przodu. Długość grzbietu wpływa na ruch. Jeśli jest zbyt krotki, ruch jest spętany, a wykrok przodu jest zbyt krotki. Jeśli jest zbyt długi, w efekcie będzie można obserwować utratę dynamiki ruchu i sprężynowanie. Tzw. górna linia lub linia grzbietu sięga od kłębu do nasady ogona, jej praca w ruchu zależy zarówno od ścięgien jak i proporcji długości grzbietu, lędźwi i zadu. Grzbiet karpiowaty – środek grzbietu jest wyżej niż kłąb w czasie ruchu. To jest wadą u większości ras. U niektórych ras ten efekt może występować przejściowo u młodych osobników. Może się zdarzyć, że u młodego psa grzbiet jest tak mocno opasany ścięgnami, że gdy stoi linia
grzbietu wznosi się nieco w górę. Podczas ruchu linia grzbietu jednak powinna być równa. Ten efekt powinien zniknąć do czasu osiągnięcia przez psa wieku 24 miesięcy. Powinniśmy pamiętać, że grzbiet karpiowaty w ruchu jest niepożądany również młodym
wieku. Wraz ze starzeniem się psa grzbiet psa może utracić swoją zwięzłość i lekko opaść.
Lędźwie – to odcinek pomiędzy zakończeniem żeber a końcem miednicy. Większość standardów wymaga dobrego umięśnienia w tym miejscu. Pomiędzy rasami jest dość istotna różnica jeśli chodzi o idealną długość ciała. Długość odcinka lędźwiowego odpowiada za tzw. wrażenie długości ciała w proporcji do wysokości. Łopatka wystawiona zbyt do przodu lub zbyt stroma również może wzmóc wrażenie dłuższego ciała. Psy, które są zbyt krótkie w lędźwiach, nie mogą zbytnio wydłużyć kroku w kłusie. Wysokie i dobrze kątowane psy, ale o krótkich lędźwiach, nie mogą za to osiągnąć efektywnego wykroku tyłu, większość energii ruchu idzie „za” psa, a nie „pod” psa. Psy, które są zbyt długie w lędźwiach mają problem, aby rozciągnąć wykrok tyłu „za” psa. Jeśli na dodatek zad jest dość luźny, w efekcie będziemy widzieć podskakujący w ruchu grzbiet.
1. Dobra długość lędźwi – ruch jest przekazywany poprzez grzbiet bez utraty energii ( pod warunkiem, że jest dobrze związany)
2. Zbyt krótkie lędźwie – może skutkować tym, że nawet dobrze katowany pies ma ograniczony ruch przodu i tyłu, bo większość energii ruchu przekazuje ponad i pod grzbietem. Jeśli na dodatek kłąb jest niski lub płaski, to w efekcie możemy mieć wrażenie, że pies „opada na przód”
3. Zbyt długie lędźwie – gdzie energia ruchu jest wytracana gdzieś na środku grzbietu, powodują efekt ruchu sprężynującego.
Jeśli na dodatek partia grzbietu jest słabo umięśniona, może to dać efekt „zapadającego się „ grzbietu.
ZAD Zad jest miejscem, gdzie zaczyna się u psa„skrzydło” albo część przednia miednicy aż do nasady ogona. Długość i kąt zadu ma wpływ na ewentualną szerokość uda widzianą z boku. Kątowanie zadu i osadzenie ogona mogą bardzo wizualnie zmienić długość psa. Kątowanie zadu wpływa znacząco na to pod jakim kątem pracuje cała tylna część psa. Niektórzy lekceważą wpływ kątowania zadu na ruch, ale większość zgodzi się z tym, że zbyt krotki lub stromy zad powoduje utratę wydajności wykroku ( ruch bardziej „za
psa” niż” przed psa” ). Zad o idealnych proporcjach powinien umożliwiać przepływ energii ruchu przez grzbiet bez utraty dynamiki
wykroku. Zad, który jest zbyt krotki lub w szczególności zbyt stromy, w sposób znaczący
ogranicza kąt ruchu części tylnej.
1. Kąt 40 stopni – zbyt stromy, kąt wykroku jest zbyt wysoko, powoduje, że grzbiet unosi się w ruchu.
2. Kąt ok. 22 stopnie – dobre kątowanie zadu, energia jest właściwie przekazywana przez grzbiet. Dobry ruch tyłu ( zarówno przed
jak i za psa).
3. Kąt ok. 10 stopni – zad zbyt płaski, kąt ruchu jest niżej niż grzbiet, znacząca część energii jest utracona i nie przekazywana do przodu. Ruch do przodu tylnej części jest mocno ograniczony. Linia zadu powinna płynnie przechodzić z linii grzbietu, umożliwiając maksymalne przekazanie energii pracy tyłu poprzez grzbiet do przodu. Idealny kąt zadu to 20- 30 stopni w stosunku do linii grzbietu. Kątowanie zadu może zmieniać się z wiekiem psa – młodsze psy mogą mieć raczej bardziej stromy zad, gdy linia grzbietu ustabilizuje się, kątowanie zadu powinno się znacznie polepszyć ( najczęściej w wieku 12-24 miesięcy).